سنڌي ٻوليءَ جي ڊيوهي ٻوليءَ سان مشابهت
مالديپ جي تاريخ پنجين صدي قبل از مسيح کان شروع ٿئي
ٿي. هتي سڀ کان پهريائين آريان قبيلي جا ماڻهو آباد هيا. ٽين صدي عيسوي ۾ هتي ٻڌ حڪمران
اشوڪاAshoka پنهنجي رياست (هن جي سلطنت
269 کان 232 تائين) کي وڌائيندي، مالديپ کي پنهنجي رياست ۾ شامل ڪري ڇڏيو هيو. ان ڪري
ئي هتي ٻڌمت جو پرچار ٿيڻ شروع ٿي ويو هو. پر اشوڪا جي دور جا ماڻهو سج، چنڊ ۽
تارن جي پوڄا ڪندا هيا. ان ڪري تحقيقدان اهو چون ٿا ته مالديپ جو اوائلي مذهب فطري
شين جي پوڄا ڪرڻ هوندو هيو.
ٻارنهين صدي جي وچ تائين هتي ٻڌ مت حڪمران حڪومت ڪندا
رهيا. هن صدي جي وچ ڌاري اتر انڊيا جي شهر
Kalibanga جيڪو هن مهل راجستان ۾ آهي ۽ سنڌ جي سرحدن جي ويجهو آهي، جتي هن مهل شهر
جا خالي آثار/کنڊرات ئي وڃي بچيا آهن. مالديپ جي ماڻهن ۾ ”ڙ“ جو لفظ چٽو آهي، جيئن
”هڙومالي“ ۽ ممڪن آهي ته ٻيا به ڪي لفظ هجن. انهن ۾ مثال اسان چئون ”ها“، ته ڊيوهي
۾ آهي ”Aan“ يا وري جيئن اسان چئون ٿا،
”توهان ڪيئن آهيو“ ته هي چوندا Haalu, kinhineh سو اهڙي ريت
”مهرباني“ ته هي چوندا shukuriyaa سو ائين ئي اڃان
به ان جي تحقيق ڪرڻ ضرورت آهي. ان ڪري مون کي لڳي ٿو ته هنن جي ٻوليءَ تي ته رسرچ ٿيڻ
گهرجي، ته جيئن خبر پوي ته ان جو اسان جي ٻولي سان ڪيترو ميلاپ ٿئي ٿو. عرب کان
ايندڙ مسلمان عرب واپاري ابو برڪت يوسف البرباري Abu
al-Barakat Yousif al-Barbari جي علم، عقل ۽ فهم کان هتان جي ٻڌمت حڪمران نالي ٻيون
ڪالا منجا متاثر ٿي اسلام قبول ڪيو هو ۽ سلطان محمد عادل جي نالي سان مشهور ٿيو.
جنهن پنهنجي رياست جو سرڪاري مذهب اسلام قرار ڏنو. ان جو تفصيل اڳتي هلي پيش ڪبو.
- مالديپ ٻيٽ مالها مثل آهنالطاف شيخ
- مالديپ ۾ موههمهاڳتابش بخاري
- سفرنامو عرف عشقناموممتاز مهر
- ليکڪ جي ڊيسڪ تان(جوڳيئڙا جهان ۾ ...)بلوچ صحبت علي
- مالديپ ۾ مانڊاڻ جي ڄاڻ
- ڇا مالديپ ٻُڏي ويندو؟
- مالديپ جي موهيندڙ موسم ۽ ماحول
- مالديپ جي تاريخي حيثيت
- مالديپ جي ٻولي
- سنڌي ٻوليءَ جي ڊيوهي ٻوليءَ سان مشابهت
- مالديپ ۾ پُرتگالين، ڊچن ۽ انگريزن جو راڄ
- آزاديءَ کان پوءِ
- جي جي ٽريولرز جو سهڻو نوجوان؛ جنيد ڏهر
- شينجن ويزا جو طريقو
- ٻاهر نڪرڻ به ڪيڏو ڏکيو آهي
- نيٺ ڀاڳ کُليا
- ڪهڙا دوست اوچتو ڌڪ پٽي ويا...
- دادو جي ڇتي گرمي کان حيدرآباد جي ٿڌڙين هوائن ۾
- مظفر کوکر جي مهمان نوازي
- اهم ڪاغذ ته حيدرآباد ۾ ئي رهجي ويا
- رينجرس وارن ڇو روڪيو
- ڪلات جو دوست يوسف عجب بلوچ
- صفدر حسين سمون سان ملاقات
- جناح ٽرمينل ڪراچي ۾
- ايئرپورٽ تي افغاني پڪڙجي پيو
- جهاز ۾ مُلن سان ملاقات
- گوتم سان ڦوٽا
- عورتن جي طوهر جي رسم
- دي ٽيچر سان مُلاقات
- سري لنڪا کان مالديپ ايئرپورٽ تائين
- مالي جي منهوڙي وٽ انتظار جي باهه ۾
- مالي کان مافوشي ۽ K.Ghurado ٻيٽ تائين
- ڪي گورائيدو K.Guraidhoo ٻيٽ جي رات
- گرائيدو Guraidhoo ٻيٽ جي ڪهاڻي
- اٿينس وويو هوٽل جي خوبصورت صبوح
- ناشتي ۾ ڪبير، اياز ۽ ڀٽائي سان ڪچهري
- عبدالقادر منگي جي ياد
- هڪ منٽ جي تاخير جا پنجاهه ڊالر ڀرڻا پيا...
- ڊاڪٽر نظير علي سوڊاني سان ملاقات
- مافوشي آئلينڊ؛ قدرت جو خوبصورت ماڳ
- عورت جي نفسيات
- مافوشي ٻيٽ ۾ رولاڪيون
- ٻاهرين ملڪ جا ماڻهو مالديپ ڪيئن اچن ؟
- مافوشي ٻيٽ جنت الفردوس جو ڏيک
- 500 سو روپين جي هڪڙي ماني
- ٻيڙي هڪ منٽ جي به تاخير نه ڪئي
- پيش امام کي اجرڪ جو تحفو
- ڊاڪٽر نظير جو تحفو؛ سعودي جي ڪافي
- ڊاڪٽر نظير سوڊاني سان رات جي ماني
- سعودي جو نيوم شهر: دبئي کي به ماري ويندو
- پرتاب جي ننڊ مان بيداري جو فائدو
- مالديپ جي ڇتي گرمي ۾ دادوءَ جي ياد
- محمد ميلان ٻيڙي وارو
- سمونڊ ۾ غوطا خوري، وهيل مڇيون ۽ ڪميون
- سمونڊ ۾ ترڻ به هرڪنهن جي وس جي ڳالهه ناهي
- نيٺ مان به سمونڊ ۾ لهي پيس
- آرٽيفيشل ٻيٽ ۾ منهنجي موبائيل جي ٽُٻي
- ڪڏهن ائين هيوم، جو پنهون ڌوتم ڪپڙا...
- هوٽل جي مينيجر اعظم سان بيٺي بيٺي ڪچهري
- بڪني بيچ تي رولاڪيون ۽ اڌوري شام
- انگريزياڻين جو ٿورو
- دک ٻلي جو گهوري نهارڻ
- هوٽل تي ادبي ڪچهري جو چس ۽ مشاعرو
- 06.07.2024 جي پرُنور صبح ۽ پرتاب جا شعر
- مالديپ جي مالي شهر ڏانهن روانگي
- سمونڊ جو تيز ڇوليون ۽ جهاز
- گامون سچار انگريز يار
- جهاز جي ڪُرو محمد بنگالي سان حال احوال
- گُلي؛ مالديپ جو خوبصورت جزيرو
- مالديپ جي گادي جي هنڌ مالي ۾
- ڊاڪٽر شعيب مگسي سان ملاقات
- Agent Minor Salt Corner
- بي يارو مددگار
- هوٽل جي قيد خاني ۾
- هڙو مالي کان مالي ڏانهن روانگي
- مالي جي موهيندڙ ماحول ۾
- بُک ۽ ڪي ايف سي جي تلاش
- نيپالي ڇوڪريءَ سان ملاقات
- عجيب قبرستان جون عجيب قبرون
- سلطان پارڪ
- سلطان مسجد ۾ ٽيپهري جي نماز
- نيشنل آرٽ گيلري مالي
- نيشنل لائبريري مالي
- هڙومالي ۾ رولاڪيون ۽ سستي ماني
- هڙومالي کي الوداعي ڀاڪر
- ويلينا ايئرپورٽ مالديپ ۾
- 1671 روپين جي هڪڙي چانهه
- دي ٽيچرز جي آزادي مبارڪ
- جهاز ۾ AC نه هوندي آهي
- It’s challenge to get out of Maldives
Comments
Post a Comment