نئين دور جا نوان سبق (سبق ٻارهون) - ادل سومرو
سبق ٻارهون ڄ ـــ ڄڀ ٻارن لاءِ طنزيه سبق ڄڀ کي عام لفظن ۾ زبان به چيو ويندو آهي . · زبان يعني ڄڀ جي بناوت نهايت سادي آهي. ظاهر ۾ هيءَ وات ۾ نظر ايندي آهي ۽ هن جون پاڙون ڪاڪڙي ۾ کتل هونديون آهن. · ڪڏهن ڪڏهن ڄڀ ڏندن جي سانچي ۾ ڦاسي زخمي به ٿي پوندي آهي. · ڄڀ کي ننڍڙو ۽ معمولي هرگز سمجهڻ نه گهرجي. هيءَ ڏسڻ ۾ ننڍڙي آهي پر سندس ڪم اهم آهن. ان ڪري ئي چوندا آهن ته: ”آهي ننڍڙي پر وِههُ جي ڳنڍڙي “. ڄڀ تي ضابطو ڪرڻ تمام ضروري آهي. جن ماڻهن جي زبان کي لغام نه هوندو آهي، يعني هر وقت وڄندي رهندي آهي، تن لاءِ زبان خواريءَ جو سبب بڻبي آهي. گهوڙي کي جيڪڏهن لغام نه هوندو ته هر وقت ڊڪندو رهندو ۽ سواريءَ جو سبب نه بڻبو. ان ڪري گهوڙي ۽ ڄڀ لاءِ لغام ضروري آهي . جانورن کي زبان هوندي آهي، پر پوءِ به انهن کي بي زبان چيو ويندو آهي. ڇاڪاڻ جو اهي ڳالهائي نه سگهندا آهن، يا جيڪڏهن، پنهنجي ٻوليءَ ۾ ڳالهائيندا به هوندا ته اسين سمجهي نه سگهندا آهيون. تنهن ڪري اسين انهن کي بي زبان چوندا آهيون ڪن ماڻهن کي وري زبان نه هوندي آهي پر کانئن ڳالهائڻ جو حق کسيو ويندو